Van WhatsApp naar Signal: Waarom stappen gebruikers over?

Wat is Signal en hoe anders is het?

Signal is een berichtenapp die lijkt op WhatsApp en Telegram. Signal is opgericht door Moxie Marlinspike, een expert op het gebied van privacy en beveiliging, en Brian Acton, medeoprichter van WhatsApp. Acton verliet WhatsApp in 2017 vanwege onenigheid over Facebooks plannen voor reclame en gegevensverzameling. In 2018 doneerde hij 50 miljoen dollar aan Signal en was hij medeoprichter van de Signal Foundation, met als doel het creëren van een platform dat vrij is van commerciële belangen en privacy hoog in het vaandel heeft staan.

Het belangrijkste onderscheid van Signal is de toewijding aan privacy. In tegenstelling tot andere apps die gebruikersgegevens verzamelen voor inkomsten, werkt Signal zonder winstoogmerk en wordt het alleen gefinancierd door donaties (Signal.org). Dit betekent dat er geen commerciële belangen zijn, geen verkoop van gebruikersgegevens en geen advertenties.

Signal biedt standaardfuncties zoals tekstberichten, groepschats, spraakoproepen, berichten die verdwijnen en het delen van bestanden. Het maakt ook gebruik van end-to-end encryptie, wat ervoor zorgt dat alleen jij en de ontvanger berichten kunnen lezen-Signal zelf heeft geen toegang. Privacy experts zoals EdwardSnowden raden het gebruik van Signal sterk aan.

Wat is End-to-End Encryptie?

End-to-end versleuteling (E2EE) versleutelt berichten op je apparaat voordat ze worden verzonden, en alleen het apparaat van de ontvanger kan ze ontsleutelen. Dit betekent dat niemand, ook de provider van de app niet, de berichten kan lezen.

Verschillende berichtenapps implementeren versleuteling op verschillende manieren:

• Signal: Alle communicatie is standaard versleuteld. Signal verzamelt ook geen metadata, wat betekent dat het niet bijhoudt met wie je praat of wanneer, voor maximale privacy.
• WhatsApp: Maakt gebruik van end-to-endencryptie, vergelijkbaar met Signal, maar verzamelt metadata zoals berichtfrequentie, contactpersonen en tijdstempels. Deze gegevens worden gedeeld met het moederbedrijf Meta, wat zorgen baart over de privacy.
• Telegram: Berichten zijn niet altijd end-to-end versleuteld. Standaard versleutelt Telegram alleen de verbinding tussen je apparaat en zijn servers (client-server encryptie), wat betekent dat Telegram in theorie toegang heeft tot je berichten. De functie "Geheime chats" biedt echter volledige versleuteling.
• iMessage: Biedt volledige versleuteling, maar als iCloud-back-up is ingeschakeld, heeft Apple toegang tot back-ups van berichten, wat de beveiliging verzwakt.

Bekijk voor een volledige vergelijking van veilige berichtenapps dit overzicht.

‍

Waarom wint Signal aan populariteit?

Hoewel er niet één enkele aanleiding is voor de snelle groei van Signal, hebben verschillende recente ontwikkelingen er waarschijnlijk wel aan bijgedragen:

Groeiende vraag naar privacygerichte oplossingen

Nederlandse gebruikers zijn zich steeds meer bewust van de manier waarop techbedrijven hun gegevens gebruiken. Schandalen zoals de Cambridge Analytica-zaak in 2018, waarbij miljoenen Facebook-profielen werden verzameld voor politieke advertenties, hebben het vertrouwen in big tech aangetast.

Ook de privacybeleidsupdate van WhatsApp uit 2021, die gebruikers verplichtte bepaalde gegevens te delen met Facebook (nu Meta), leidde tot reacties. Veel gebruikers zochten alternatieven zoals Signal en Telegram.

Signal biedt een duidelijk alternatief: geen advertenties, geen gegevensverzameling en volledige transparantie. De sterke toename van het aantal downloads van Signal sinds januari duidt op een sterke vraag naar veilige, privacy-gerichte communicatie, die aansluit bij de bredere bezorgdheid over digitale privacy.

Kritiek op het beleid van Meta

Recente beleidswijzigingen bij Meta, het moederbedrijf van WhatsApp, hebben de bezorgdheid van gebruikers aangewakkerd. Het besluit van CEO Mark Zuckerberg om te stoppen met het controleren van inhoud op feiten heeft vragen opgeroepen over de integriteit van het platform. Hierdoor zijn gebruikers op zoek gegaan naar veiligere, betrouwbaardere alternatieven, vergelijkbaar met de migratie van X (voorheen Twitter) naar Bluesky uit onvrede over de beleidswijzigingen van Elon Musk.

Zijn er nadelen aan Signal?

Hoewel Signal aanzienlijke privacy- en beveiligingsvoordelen biedt, kunnen sommige nadelen gebruikers afschrikken:

• Kleinere gebruikersbasis: Vergeleken met WhatsApp heeft Signal minder gebruikers. Dit betekent dat je mogelijk moet wisselen tussen apps om verbonden te blijven met al je contacten. Snelle gebruikersgroei kan deze overgang echter versnellen.
• Andere gebruikerservaring: Signal bevat functies zoals stickers, statusupdates (Signal Stories) en groepschats, maar met een andere aanpak. Stories zijn bijvoorbeeld optioneel en kunnen volledig worden uitgeschakeld. Hoewel dit meer controle biedt, kunnen sommige gebruikers het minder boeiend vinden.
• Vereist telefoonnummer: Signal vereist nog steeds een telefoonnummer voor het instellen van een account. Sinds vorig jaar kunnen gebruikers er echter voor kiezen om hun nummer niet te delen en te communiceren via een gebruikersnaam. Dit verschilt van Telegram, waar je een account kunt aanmaken met alleen een gebruikersnaam.
• Beperkte iOS back-up opties: In tegenstelling tot Android ondersteunt Signal geen cloudback-ups voor iPhones om mogelijke toegang door derden (zoals Apple) te voorkomen. Een iPhone verliezen betekent het verlies van chatgeschiedenis. Hoewel Signal aan een oplossing werkt, is deze nog niet beschikbaar.

‍

De grotere impact van Signal: Een keuze voor de toekomst

Signal is meer dan alleen een messaging-app, het vertegenwoordigt een bredere verschuiving in digitale communicatie en een groeiend bewustzijn rond gegevensprivacy. De snelle groei laat zien dat er een toenemende vraag is naar alternatieven die gebruikers controle geven over hun gegevens zonder commerciële uitbuiting.

Hoewel Signal qua functies misschien nog niet kan tippen aan WhatsApp of Telegram, blijft het de eerste keus voor wie privacy en beveiliging belangrijk vindt. Of het ooit WhatsApp zal overtreffen is onzeker, maar zijn solide positie onder de messaging-apps is onmiskenbaar.

Fotografie: Shuttershock

‍

‍